آشنایی با داروهای مورد استفاده در بدن سازی (1)

 

  داروهای آنابولیک به داروهایی گفته می شود که باعث افزایش رشد بافتها از راه افزایش فرآیند سوخت و ساز و عوامل دست اندرکار در ساخته شدن پروتئین در بدن می شوند.

  این داروها معمولا هورمونهای جنسی صناعی نظیر ناندرولون، اکسی متولون، متان دپانون و استانوزلون می باشند.

  آندرو ژن عنوان عمومی برای گروه هورمونهای استروئیدی مردانه شامل تستوسترون و آندروسترون می باشد که محرک تکوین سلولهای جنسی نر و صفات ثانویه جنسی در مردان شامل رویش مو در صورت، زیر بغل و ناحیه تناسلی، بم شدن صدا و رشد عضلانی می باشد.

  منبع اصلی این هورمونها بیضه ها می باشند ولی به وسیله غدد فوق کلیوی در زنان و به مقدار کم توسط تخمدانها تولید و ترشح می شوند. تولید بیش از حد آندروژن در زنان باعث بروز صفات جنس مذکر می شود.

  این ترکیبات برای مصارف درمانی همچون بلوغ دیررس، برخی مشکلات هورمونی در آقایان، کاهش توده عضلانی ناشی از برخی بیماریها و درمان سرطان پستان در زنان (ناندرولون) به کار می روند.

  همچنین ورزشکاران از هورمونهای آنابولیک استروئیدی برای پرورش عضلات و بهبود کیفیت ورزشی خود استفاده می کنند که دوپینگ ورزشی می باشد. عوارض ناخواسته شامل احتباس آب و نمک و عوارض مردانه یا آندروژنی که شامل پیدایش و افزایش جوش صورت، طاسی، کاهش شور جنسی، کوچک شدن بیضه ها، ایجاد حالت تهاجمی، تحریک پذیری، ژنیکوماستی ( بزرگ شدن پستانها )، ایجاد صفات مردانه در زنان، عقیمی و مشکلات کبدی می باشد.

  استروئیدهای آنابولیک مشتقات هورمون مردانه یا تستوسترون می باشند که در مقایسه با خود تستوسترون دارای اثرات آنابولیک بیشتر و اثرات آندروژنیک کمتر هستند. این داروها عمدتا به صورت غیر مجاز برای ورزشکاران ساخته شده اند و معمولا مصارف پزشکی ندارند و از نظر سازمان غذا و داروی آمریکا تائید شده نیستند و برای سلامت ورزشکاران گاهی بسیار خطرناکند. از این داروها می توان به موارد زیر اشاره کرد :

 

(Tetrahydrogestrinone (THG-

 (Desoxymethyltestosterone (Madol-

 (Norbolethone (Genabol-

 

  به طور کلی دوزهای مصرفی دارو توسط ورزشکاران برای ایجاد خواص آنابولیک 10 تا حتی 50 برابر مقدار مصرف پزشکی آنها می باشد. این داروها معمولا در دوره های 6 تا 12 هفتگی استفاده می شوند و استفاده بیش از دوز مجاز آنها در دوره هایی با مدت زمان بیشتر نه تنها بر رشد و خاصیت آنابولیک آنها بی تاثیر است بلکه باعث کاهش برخی از هورمونهای موثر در رشد بدن (فیدبک منفی) شده و خواص آندروژنیک آنها شبیه ریزش مو و بزرگ شدن سینه در مردان که حاصل تولید بیش از حد پروژسترون (هورمون زنانه) می باشد و نیز آسیب های کبدی می گردد و در مراحل بعد به علت کم کار شدن بیضه ها باعث عقیم شدن می گردد.

 

 

  عوارض جانبی مصرف استروئیدهای آنابولیک :

    استفاده نادرست از استروئیدهای آنابولیک با اثرات جانبی متنوعی در ارتباط است. بعضی از این اثرات از نظر ظاهری ناخوشایند هستند مانند آکنه و رشد پستان ها در مردان. بعضی زندگی مصرف کننده را به خطر می اندازد مانند حملات قلبی و سرطان کبد. بیشتر این اثرات در صورت توقف مصرف دارو برگشت پذیرند اما بعضی از آنها پایدار و دائمی هستند.

  1- اثر بر دستگاه هورمونی

  استفاده نادرست از استروئیدهای آنابولیک در تولید عادی هورمونهای بدن ایجاد اختلال می کند.

  تغییرات برگشت پذیر : کاهش تولید اسپرم و تحلیل رفتن بیضه ها که البته دوزهای مصرفی بالا و غیر مجاز و دوره هایی با مدت زمان طولانی احتمال برگشت ناپذیری را افزایش می دهد.

  تغییرات برگشت ناپذیر : ریزش مو و بزرگ شدن پستان ها

  در یک مطالعه روی مردان بدن ساز مشخص شد که بیش از نیمی از آنها به تحلیل بیضه ها و بقیه به بزرگ شدن پستان دچار هستند.

  استروئیدهای آنابولیک در زنان باعث ایجاد آکنه و چرب شدن پوست، بزرگ شدن کلیتوریس، بم شدن صدا (کلفت شدن صدا)، دوره های نامنظم عادت ماهیانه، ریزش موی سر و رشد موهای زائد در بدن می شود.

  2- اثر بر دستگاه اسکلتی

  افزایش مقدار تستوسترون و دیگر هورمونهای جنسی در دوران بلوغ باعث جهش عادی در رشد می شود. پس از آن وقتی این هورمونها به مقدار معینی رسیدند، باعث توقف رشد استخوان ها می شوند که پس از آن دیگر رشد طولی وجود نخواهد داشت.

  بنابراین از عوارض استفاده نابجای این هورمونها در افراد در سن رشد، کند شدن یا توقف رشد طولی استخوان ها می باشد و بجز در موارد خاص و با دوزهای مشخصی که توسط پزشکان متخصص برای برخی از بیماران تجویز می شود در سایر موارد می تواند باعث کوتاهی قد در نوجوانان گردد که این موضوع به دلیل بسته شدن صفحات رشد در انتهای استخوان ها بوده و غیر قابل برگشت می باشد.

  3- دستگاه گردش خون

  استفاده نادرست از استروئیدهای آنابولیک با بیماریهای قلبی عروقی از جمله حمله قلبی و سکته حتی در ورزشکاران جوان مرتبط است. استروئیدها احتمال شکل گیری لخته را در رگها افزایش می دهند.

  4- اثر بر روی کبد

  مصرف استروئیدهای آنابولیک در دوره های طولانی با دوزهای بالا می تواند ایجاد سرطان کبد کند. یرقان یا زردی اولین نشانه آسیب کبدی است. در صورت مشاهده زردی در پوست یا چشم به سرعت مصرف دارو را قطع کرده و با پزشک خود مشورت کنید.

 

  5- اثر بر روی پوست

  آکنه، ایجاد کیست، پوست و موی چرب از عوارض مصرف استروئیدهای آنابولیک است.

  6- تاثیرات سوء استروئیدهای آنابولیک بر رفتار

  برخی گزارش کرده اند استروئیدهای آنابولیک، به خصوص در مقادیر بالا، تندخویی و ستیزه جویی را تشدید می کنند. (زمانی که انسان در حال جنگیدن است سطح هورمون رشد و تستوسترون در بدن افزایش می یابد. )

  7- اعتیاد آور بودن مصرف استروئیدهای آنابولیک

  درصد نامشخصی از مصرف کنندگان استروئیدهای آنابولیک به این داروها معتاد می شوند و با وجود مشکلات فیزیکی، اثرات منفی بر روابط اجتماعی یا عصبی بودن و ستیزه جویی، به مصرف آنها ادامه میدهند.

  آنها هنگام ترک این داروها به نوسانات روحی، خستگی، بی قراری، کاهش اشتها، بی خوابی، کاهش اشتیاق جنسی و افزایش میل به استفاده از استروئیدها دچار می شوند.